Στην Παναγία Σουμελά 88 χρόνια μετά .

Αύριο θα γίνει Θεία Λειτουργία για πρώτη φορά μετά από 88 χρόνια.
Του Ιωαννη Ν. Γρηγοριαδη*
Η απόφαση των τουρκικών αρχών να επιτρέψουν την τέλεση θείαςλειτουργίας τη 15η Αυγούστου στο μνημείο-σύμβολο του ποντιακούΕλληνισμού, τη Μονή Σουμελά στη Ματσούκα του Πόντου, είναι ιστορικώνδιαστάσεων. Για πρώτη φορά από τον διωγμό των τελευταίων μοναχών το1923, στο καθολικό της μονής θα τελεσθεί θεία λειτουργία προεξάρχοντοςτου Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου. Ενδιαφέρον είναι επίσηςότι η πρωτοβουλία αυτή δεν είναι μεμονωμένη. Ανάλογη απόφαση έχειληφθεί και για την τέλεση λειτουργίας τον Σεπτέμβριο στον Ναό τουΤιμίου Σταυρού στη νησίδα Αχταμάρ της λίμνης Βαν, ένα από τασημαντικότερα μνημεία του αρμενικού πολιτισμού. Εχει προηγηθεί βεβαίωςη τέλεση λειτουργιών σε πολλούς ερημωμένους ναούς της Μικράς Ασίας απότον Οικουμενικό Πατριάρχη. Ωστόσο, η συμβολική σημασία των δύο παραπάνωμνημείων προσδίδει στην τουρκική πρωτοβουλία μείζονες διαστάσεις.
Βεβαίωςτα κίνητρα αυτών των αποφάσεων είναι και οικονομικά. Τόσο ο Πόντος όσοκαι η ανατολική Τουρκία είναι από τις λιγότερο οικονομικώς καιτουριστικώς ανεπτυγμένες περιοχές της Τουρκίας και η άφιξη χιλιάδωνπροσκυνητών από την Ελλάδα, την Αρμενία και πολλές άλλες χώρες σημαίνειευπρόσδεκτο τουριστικό συνάλλαγμα. Ωστόσο αυτό το κίνητρο υπήρχε επίδεκαετίες και ουδεμία τέτοια απόφαση ελήφθη. Αξίζει να θυμηθεί κανείςτα επεισόδια πέρυσι στη Μονή Σουμελά, όταν επιχειρήθηκε να τελεσθείθεία λειτουργία χωρίς την άδεια των τουρκικών αρχών. Αυτό το οποίο τώραφαίνεται ότι έγειρε την πλάστιγγα υπέρ της χορηγήσεως της αδείας είναιη προσπάθεια της κυβερνήσεως Ερντογάν να παρουσιάσει βήματα προόδου σεμια χρονιά κατά την οποία τα μέτρα προστασίας των δικαιωμάτων τωνμειονοτήτων και πάλι υπολείπονται των προσδοκιών και των υποσχέσεων.
Τούτοδεν σημαίνει βεβαίως ότι η κίνηση αυτή δεν ενέχει και πολιτικά ρίσκαγια την κυβέρνηση Ερντογάν. Ενόψει και του δημοψηφίσματος της 12ηςΣεπτεμβρίου, κάθε απρόοπτο μπορεί εύκολα να γίνει αντικείμενο πολιτικήςεκμεταλλεύσεως. Ο εθνικιστικός εξτρεμισμός ανθεί στον Πόντο και τηνανατολική Τουρκία, και η παρουσία χιλιάδων Ελλήνων και Αρμενίων, έστωκαι για μερικές ημέρες, δεν θα είναι καθόλου ευχάριστη για τουςΤούρκους εθνικιστές. Ο δολοφόνος του Αρμένιου δημοσιογράφου Χραντ Ντινκτο 2007 ήταν ένας νεαρός από την Αμισό, ενώ ο καθολικός ιερέας τηςΤραπεζούντας Αντρέα Σαντόρο δολοφονήθηκε από έναν ανήλικο το 2006.
Ηπρόκληση επεισοδίων από ακραία τουρκικά στοιχεία τα οποία θαπροσπαθήσουν να αποτρέψουν τη διεξαγωγή των λειτουργιών αλλά και απόακραία ελληνικά και αρμενικά στοιχεία, τα οποία θα επιχειρήσουν νακαπηλευθούν τον θρησκευτικό χαρακτήρα των εκδηλώσεων, αποτελείρεαλιστικό κίνδυνο ο οποίος πρέπει να αποφευχθεί.
Περισσότερα στο http://psifides.pblogs.gr/2010/08/664195.html