Παρασκευή 21 Νοεμβρίου 2014

Αμφίπολη: Μια πολυτέλεια που ζητάει ιδιοκτήτη

Αναρωτιέται κανείς, αν έπειτα από τρεις μήνες αντιπαραθέσεων, διεξοδικών αναλύσεων και προσφοράς θεωριών, έχει απομείνει κάτι νέο να ειπωθεί. Κάτι που να μην έχει προταθεί ακόμα, σχετικά με τον τάφο της Αμφίπολης.
Ζωγραφίζοντας ακόμα την δεύτερη και τελευταία έγχρωμη αναπαράσταση της Πύλης των Καρυατίδων και εφαρμόζοντας ένα λελογισμένο συνδυασμό πραγματικών και υποθετικών χρωμάτων, έρχομαι σταδιακά αντιμέτωπος με μια αναδυόμενη πολυτέλεια. Μια καλαισθησία που πραγματικά έχει εκπλήξει και εμένα τον ίδιο για την επιμέλεια της κατασκευής της, όσο και για την αφθονία και τον πλούτο των χαρακτηριστικών της, όπως αυτή αποτυπώνεται στα επί μέρους δομικά, καλλιτεχνικά και διακοσμητικά στοιχεία του ταφικού μνημείου.
Όλα αυτά, τα χαρακτηριστικά της πολυτέλειας των υλικών και της σοφής πολυχρωμίας, όπως εμφανίζονται στην αναπαράσταση μου, ακόμα και αν το τελικό αποτέλεσμα της προσεγγίζει το ήμισυ της αληθινής αισθητικής μορφής που εμφάνιζε το μνημείο τις ημέρες της κατασκευής του, καθιστούν ολοφάνερο πως δεν πρόκειται για έναν από τους συνήθεις μακεδονικούς τάφους που έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα.
Η έρευνα που έχω διεξάγει, προκειμένου να μελετήσω τα διακοσμητικά και χρωματικά στοιχεία άλλων μακεδονικών τάφων, ώστε να αναπληρώσω με αρκετές πιθανότητες τα μεγάλα κενά που υπάρχουν στην κατεστραμμένη διακόσμηση του τάφου της Αμφίπολης, μου έδειξε απλά πως δεν υπάρχει συγκεκριμένο μέτρο σύγκρισης μεταξύ τους, ούτε στο μέγεθος, ούτε στην πολυτέλεια της διακόσμησης, αλλά ούτε και στην αφθονία των υλικών.

Μου προκαλούν, λοιπόν, την απορία οι δηλώσεις κάποιων αρχαιολόγων, που αποκαλούν το μνημείο της Αμφίπολης «συνηθισμένο», «όχι και τόσο σπουδαίο», πως «υπάρχουν και άλλοι τάφοι αυτού του είδους» και πως το μνημείο χτίστηκε για ένα Δήμαρχο της Αμφίπολης, ή ακόμα και για έναν πλούσιο «απλό πολίτη»! Μη όντας ειδικός αρχαιολόγος και εξετάζοντας πάντα το ζήτημα από την οπτική του καλλιτέχνη, θα ήθελα, αν κάποιος γνωρίζει, να μου δείξει τις φωτογραφίες αυτών των ταφικών μνημείων που είναι εφάμιλλα, όπως λέγουν, ή ακόμα και ανώτερα από τον τάφο της Αμφίπολης. Υπάρχουν; Αν ναι, ποια; Πολύ φοβάμαι πως δεν υπάρχουν. Αν θεωρήσει κάποιος πως ο τάφος του Φιλίππου Β΄στην Βεργίνα υπήρξε ένα υπόδειγμα-ορόσημο, ή πως οι τάφοι των «Ανθεμίων» και της «Ευρυδίκης», ήταν μέχρι πρόσφατα οι σπουδαιότεροι των μακεδονικών τάφων, τότε, ο τάφος της Αμφίπολης υπερέχει από κάθε άποψη.

Οι αναγνώστες που αγαπούν τις τέχνες και την ιστορία και οι οποίοι έχουν επισκεφτεί όπως και εγώ την Βεργίνα και άλλους αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής, ή έχουν δει έστω φωτογραφίες αυτών των τάφων, είναι βέβαιο πως αντιλαμβάνονται τι ακριβώς εννοώ. Ατελείωτα κυβικά μέτρα ακριβού μαρμάρου, ένα έγχρωμο μωσαϊκό δάπεδο αρκετών τετραγωνικών, τέσσερα μεγάλα γλυπτά εξαιρετικής τέχνης από μάρμαρο, ένα μεγάλων διαστάσεων εικονιστικό ψηφιδωτό, επίσης υψηλής τεχνικής και δαπάνης, συνθέτουν ένα μνημείο πρωτόγνωρων διαστάσεων και αισθητικής μορφής-όπως όλοι δηλώνουν- μήκους περίπου 25 μέτρων και εμβαδού 100 τ.μ, χώρια το ύψος των 9 μέτρων στον θάλαμο του τάφου. Συνυπολογίζοντας δε και την μήκους 497 μέτρων μαρμάρινη περίμετρο και τον Λέοντα, η εκπληκτική εντύπωση μεγεθύνεται ακόμα περισσότερο. Αν μπορούσα να κάνω μια σύγκριση υπό όρους και προϋποθέσεις που αφορούν μόνο τις διαστάσεις και όχι την διαφορετική τεχνική, την αρχιτεκτονική και την εποχή τους, τότε ο τάφος της Αμφίπολης θα μπορούσε να συγκριθεί μόνο με τον τάφο του Αγαμέμνονα στις Μυκήνες, χωρίς να είναι βέβαιο, ότι ο μυκηναϊκός βασιλικός τάφος θα έπαιρνε τα πρωτεία. Αν γνωρίζει κάποιος ένα σωζόμενο μεγαλύτερο τάφο στην Ελλάδα, ας με πληροφορήσει να τον μάθω και εγώ.

Άρα, ποιος να ήταν αυτός ο «Δήμαρχος», ή ο «Διοικητής», ή ο πλούσιος «απλός πολίτης», που έκανε τον Φίλιππο τον Β΄να μοιάζει με φτωχό συγγενή; Που ενώ ο ίδιος έμενε σε πολυτελή μεζονέτα στην Εκάλη, ο άλλος μοιάζει σαν να έμενε σε δυαράκι στο Παγκράτι; 
Ποιος ήταν αυτός που τόλμησε, είκοσι-τριάντα χρόνια έπειτα από τον θάνατο του Φιλίππου, να φτιάξει για τον εαυτό του έναν τάφο μεγαλύτερο από εκείνον του σπουδαιότερου Μακεδόνα βασιλιά και να σφετεριστεί τα δυναστικά του σύμβολα, χωρίς να βρεθούν οι φύλακες του στέματος «να του τραβήξουν το αυτί» και να τον επαναφέρουν στην τάξη;  
Ήταν αυστηρή η εποχή και επρόκειτο για μοναρχία. Ποιος να ήταν λοιπόν αυτός ο απλός πολίτης, που η ιστορία τον προσπέρασε και τον ξέχασε ως ασήμαντο, αλλά που με το παχύ πουγκί του μπόρεσε να αγοράσει τον μεγαλύτερο τάφο στην Ελλάδα όλων των εποχών;

Η λογική είναι μοιραίο πως θα συγκρουστεί με την ιστορία. Και επειδή η λογική και μάλιστα η κοινή, δεν κάνει λάθος, αυτό σημαίνει ένα πράγμα. Πως η επίσημη ιστορία είναι, είτε σκοπίμως ψευδής, είτε ελλιπώς καταγεγραμμένη.


Υγ: Η εικόνα είναι μια λεπτομέρεια του έργου, που συνεχίζει να εξελίσσεται. Τη δημοσιεύω μόνο για να έχετε μια ιδέα.


peritexnisologos.blogspot.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: